Najnowsze badania rzucają nowe światło na problem bakteryjnego zapalenia pochwy i jego leczenia. Włączenie partnera do terapii może znacząco zmniejszyć ryzyko nawrotów BV, co sugeruje, że choroba ta może być związana z transmisją seksualną. Choć potrzebne są dalsze badania, obecne dane wskazują, że leczenie obejmujące oboje partnerów może stać się przyszłościowym standardem w terapii BV. Dbałość o higienę intymną, stosowanie antybiotyków zgodnie z zaleceniami lekarza oraz unikanie czynników sprzyjających infekcji to kluczowe elementy skutecznej profilaktyki i leczenia bakteryjnego zapalenia pochwy.
Nowe spojrzenie na przyczyny i leczenie bakteryjnego zapalenia pochwy
Bakteryjne zapalenie pochwy (BV) to jedno z najczęstszych schorzeń ginekologicznych, dotykające kobiety w wieku rozrodczym. Tradycyjnie nie było ono uznawane za chorobę przenoszoną drogą płciową (STI), jednak najnowsze badania sugerują, że może istnieć istotny związek pomiędzy BV a aktywnością seksualną. Według australijskich naukowców, leczenie nie tylko kobiety, ale również jej partnera może skutecznie zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby.
Bakteryjne zapalenie pochwy – częsta, lecz często bagatelizowana przypadłość
BV to schorzenie wynikające z zaburzenia naturalnej flory bakteryjnej pochwy. W normalnych warunkach dominują w niej pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus), które utrzymują kwaśne pH i chronią przed rozwojem patogennych drobnoustrojów. W przypadku BV równowaga ta zostaje zachwiana, a bakterie beztlenowe zaczynają dominować, prowadząc do stanu zapalnego.
Charakterystycznymi objawami BV są:
- kremowa, szara wydzielina o nieprzyjemnym, rybim zapachu,
- pieczenie i swędzenie,
- obrzęk oraz zaczerwienienie błony śluzowej pochwy,
- w niektórych przypadkach – ból podczas stosunku seksualnego lub oddawania moczu.
Co istotne, nawet połowa przypadków przebiega bezobjawowo, co utrudnia diagnozę i zwiększa ryzyko powikłań, takich jak niepłodność, przedwczesny poród czy zapalenie błon płodowych i łożyska.
Czy BV powinno być traktowane jako choroba przenoszona drogą płciową?
Brytyjska służba zdrowia NHS nie uznaje BV za STI, jednak wyniki badań opublikowanych w „New England Journal of Medicine” podważają ten pogląd. Naukowcy przeanalizowali przypadki kobiet z BV będących w monogamicznych związkach i sprawdzili, jak zmienia się ryzyko nawrotu choroby, gdy leczeniu poddawany jest także partner.
Badanie wykazało, że w grupie, gdzie oboje partnerzy stosowali terapię antybiotykową – kobiety doustnie metronidazol (400 mg dwa razy dziennie przez siedem dni), a ich partnerzy dodatkowo krem z klindamycyną – ryzyko nawrotu choroby było znacznie mniejsze. U 24 na 69 kobiet doszło do nawrotu BV, podczas gdy w grupie, w której leczono wyłącznie kobiety, ponowna infekcja wystąpiła u 43 na 68 pacjentek.
Prof. Catriona Bradshaw, jedna z autorek badania, podkreśliła, że BV może być w rzeczywistości chorobą przenoszoną drogą płciową, a ponowne zakażenie od partnera może być jedną z głównych przyczyn nawrotów. Jednocześnie badaczka zwróciła uwagę, że pełne zrozumienie mechanizmu powstawania BV wymaga dalszych badań, ponieważ dokładne bakterie odpowiedzialne za rozwój choroby wciąż nie są do końca poznane.
Czynniki sprzyjające rozwojowi BV
Zaburzenia mikroflory pochwy mogą być wynikiem wielu czynników, w tym:
- zmian hormonalnych (menopauza, miesiączka, ciąża),
- stosowania antybiotykoterapii,
- używania irygacji dopochwowych,
- niedostatecznej lub nadmiernej higieny intymnej,
- palenia papierosów,
- częstej zmiany partnerów seksualnych,
- stosowania antykoncepcji hormonalnej lub wewnątrzmacicznych wkładek antykoncepcyjnych,
- długotrwałego stresu.
Leczenie BV – dlaczego warto włączyć terapię dla partnera?
Standardowe leczenie BV polega na stosowaniu antybiotyków w formie doustnej lub miejscowej. Najczęściej stosuje się metronidazol lub klindamycynę w postaci tabletek, żeli lub kremów dopochwowych. Jednak wysoka częstość nawrotów skłania specjalistów do poszukiwania nowych strategii terapeutycznych.
Leczenie partnera seksualnego może okazać się kluczowe dla skutecznego pozbycia się infekcji. Jeśli bowiem mężczyzna również nosi patogeny związane z BV, może ponownie zakażać partnerkę po zakończeniu jej leczenia. Wprowadzenie terapii dla obojga partnerów może zatem znacząco zwiększyć skuteczność leczenia i zmniejszyć liczbę nawrotów.
Nowe podejście do profilaktyki i higieny intymnej
Ponieważ BV może mieć związek z aktywnością seksualną, warto zwrócić uwagę na odpowiednią profilaktykę. Regularne stosowanie prezerwatyw, dbanie o higienę intymną oraz unikanie substancji zaburzających naturalną florę pochwy (np. perfumowanych płynów do higieny intymnej) mogą zmniejszyć ryzyko infekcji.
Ważnym aspektem jest także edukacja na temat BV i jej potencjalnych konsekwencji. Kobiety często bagatelizują objawy lub stosują domowe sposoby leczenia, które mogą przynieść jedynie krótkotrwałą ulgę, a nie eliminować przyczyny choroby.
